"Big Afkick" By: Aran De sfeer in het huis was al twee weken zeer gespannen. Anne en Gitta hadden namelijk al twee weken ruzie en kregen het bij iedere uitbarsting weer voor elkaar andere bewoners erin mee te sleuren. Anne vond dat Gitta zich teveel aanstelde en Gitta vond op haar beurt dat Anne iedereen tegen haar op zat te stoken. Kortom, reuze gezellig. Ik probeerde me er zoveel mogelijk buiten te houden, wat aardig lukte, ware het niet dat mijn 'passieve instelling' weer een bron van irritatie vormde voor Jessica en Erik en Bas. Die drie handen op een buik waren omdat ze alledrie wel een keer het bed met elkaar gedeeld hadden. Ik zucht hardop vanuit de Ikea-fauteuil in de hoek van de woonkamer (mijn favoriete plekje) en kijk quasi argwanend om me heen. Mij krijgen ze niet klein. Ik heb altijd mijn dromen nog voor mezelf. Jessica komt binnen. Ze ziet er stoned uit. Ostentatief ploft ze neer in de Ikea-sofa recht tegenover me, en begint me aan te staren. Ik negeer haar hardnekkig. Na twee minuten staat ze op en verlaat ze de kamer. Drie minuten later komt ze weer binnen en gaat ze op dezelfde plek tegenover me zitten. Ze zucht. "Weetje, kun je niet gewoon eens een keer meedoen?" Ik grinnik sarcastisch. "Waarmee? Met ruziemaken?" "Nee... ook... Met het groepsleven." Op dat moment komt Erik binnen. Hij voelt meteen dat er iets aan de hand is en neemt wijdbeens stelling achter de bank waar Jessica op zit. "Jullie denken dat het sociaal doen of sterven is, hier. Maar er zijn meerdere mogelijkheden." Ik spreek onzin, natuurlijk. In werkelijkheid is het nauwelijks mogelijk een houding aan te nemen die door de crew of de mede bewoners niet gedoogt wordt. De keuze is niet zo vrij. Jessica vind dat ik arrogant doe. Erik knikt. Oh, God. Wat zijn mijn opties? Hoe kan ik me hier zo snel en soepel mogelijk uitwerken? "Luister, we communiceren nu toch? Het was niet mijn bedoeling om arrogant te doen. Ik voel me wel degelijk betrokken bij de groep, ik meng me alleen minder actief in alles dan andere mensen, dat is gewoon hoe ik ben. Wie ik ben." Jessica lijkt het te begrijpen. Sterker nog, ze komt op me af om me onhandig te omhelsen en te zeggen dat ze me eigenlijk ook wel heel lief vind en dat het ook wel prettig is een rustiger iemand in het huis te hebben. Over haar schouder zie ik hoe Erik ongemakkelijk naar een houding zoekt. Ik besef me dat Jessica nu eigenlijk bezig is de immer zoemende camera's te bewerken, maar de logica van haar reactie ontgaat me verder geheel. Ik forceer een glimlach en Jessica kijkt bij wijze van groet nog even om voordat ze Erik de huiskamer uit leid. Ik pak een sigaret uit een pakje dat op de tafel ligt en waarvan ik niet weet wie de eigenaar is, met het reeele risico een hele nieuwe huisrel te ontketenen, en loop richting de keuken. Volgens het schema is het vandaag mijn beurt om te koken. Het is eigenlijk ook Wim's beurt, maar Wim ligt op een van de slaapkamers met Gitta te vozen, dus van hem hoef ik weinig te verwachten. Met de peuk tussen mijn lippen geklemt onderzoek ik de ingredienten. Voor een deel uit eigen moestuin, voor een deel uit een bekende supermarkt, de merkjes afgeplakt met grote stickers voorzien van het programmalogo. De ingredienten neigen naar een vegetarische ovenschotel, maar ik besluit niet ingewikkeld te doen en gewoon een pasta te maken. Gelokt door de geur van het eten komen er al snel wat bewoners in de keuken rondhangen. Ik stel voor dat een van hen de tafel dekt. Bas vraagt waar Jessica is. "Die zit in de tuin, met Erik." Bas haast zich naar de tuin. "Geen vegetarische ovenschotel vandaag?" "Nee, ik dacht, ik maak eens een pasta." Afwezig, maar met een half oog naar het gespiegelde glas, streelt Anne haar blote buik. "Het gaat wel lekker, he, tussen Erik en Jessica?" Ik reageer niet, roer eens in een pan en neem een trekje van m'n sigaret. Anne begint zichzelf nu intens in een van de spiegelende ruiten te bekijken. Ze doet haar haar omhoog met haar armen en draait met haar bovenlichaam. "Ik vind Jessica wel aardig enzo, maar, ik weet niet..." Ik zucht. Tijd voor een ongevraagde persoonlijke bekentenis van Anne. "...ze laat die jongens zo achter haar aan lopen." Ik pak een stapel borden en begin de tafel te dekken. "Is dit niet meer wat voor de dagboekkamer, ofzo?" Anne knikt nadenkend. Ze is nog steeds met haar spiegelbeeld bezig als ik het bestek en de glazen pak. "En Gitta zit met Wim op haar slaapkamer te praten." Dat laatste woord spreekt ze uit alsof het totaal onmogelijk is, en eigenlijk heeft ze daar ook gelijk in. "Zou Wim je niet helpen met koken vanavond?" Ik knik. Anne vist een halve fles wijn uit een van de kastjes en vult een glas voor haar en een glas voor mij. Nu komt Irene de keuken binnenwandelen, even later gevolgt door Peter. "He, gezellig." zegt Irene. Jessica, Bas en Erik komen vanuit de tuin de keuken binnenlopen en schuiven aan. Ik druk m'n sigaret uit in de gootsteen en giet de pasta af. "Kan iemand Wim en Gitta halen?" Het voorstel komt niet van mij. Bas en Erik kijken elkaar grinnikend aan. Als ik even later de dampende pannen op tafel zet komen Wim en Gitta vanzelf al de keuken binnenlopen. "Wim, volgens mij had jij vandaag corvee." begint Anne, als iedereen zich halfweg door mijn pasta heeft gegeten. Wim kijkt op. "Oh, ja, sorry." Dat laatste was tot mij gericht en ik maak een gebaar van dat het niet uitmaakt. Anne is echter van mening dat de zaak hiermee nog niet af is. "Dat is al de derde keer." Gitta slaakt een zucht. "Oh, Anne, relax toch een keer." "Ik vind dat belangrijk! Dat schema is er niet voor niets en het is een kleine moeite als iedereen zich er gewoon aan houdt." "Niemand heeft er toch problemen mee?" "Nee, jij in ieder geval niet. Wat had je anders dat laatste uurtje voor het eten moeten doen, als Wim had moeten koken?" Gitta's ogen worden groot van woede en ontsteltenis. Ze smijt haar bestek neer en verlaat stampvoetend de keuken. Wim vraagt of dat nou nodig was en haast zich dan achter Gitta aan. "Tja, het is toch zo?" Die avond hangt er een gespannen stilte. Ik zit op m'n gebruikelijke plekje een boek te lezen. Jessica, Erik en Bas hangen met z'n drieeen languit in de bank. Erik heeft loompjes z'n arm over Jessica's schouder hangen en Bas ligt met z'n hoofd op haar schoot. Wim zit op de andere bank voor zich uit te staren. Anne zit aan tafel een kruiswoordpuzzel te maken en Peter is bezig een joint te draaien van wat over is van z'n dagrantsoen wiet. Gitta is samen met Irene het laatst gespot in een ver hoekje van de tuin. Het is een zomerse dag en de kamer is gevult met stoffig zonlicht. Het enige geluid in het huis komt van het geritsel van vloeipapier en het gezoem en gepiep van de camera-trolley's tussen de dubbele wanden. Plotseling klinkt er gekraak, gevolgt door de heldere stem van de presentator die als vanuit het niets het hele huis vult. "Hoi bewoners!" Iedereen kijkt verschrikt op. Ik laat m'n boek zakken, Jessica, Erik en Bas staken hun slome geaai en Peter's joint hangt halfgedraaid stil in de lucht. "Jullie zijn nu live in de uitzending." De vage associatie met God die deze lichaamloze en alomtegenwoordige stem soms bij me oproept wordt verpest door de nutteloosheid van z'n opmerkingen. Het maakt een mens bijna psychotisch, dagenlang in de geisoleerdheid en de betrekkelijke rust van het huis, alleen met de acht zelfde mensen, gevangen in landerigheid en enkele bijna dwangmatige rituelen, om plotseling opgeschikt te worden door een stem die lukraak, bijna als een guerrilla strijder, in je levenssituatie ingrijpt. Het zijn die momenten dat je je nog het meeste als een laboratoriumrat voelt. Van de contstante observatie door tientallen camera's ben je je na een tijdje niet meer bewust, het is de hand van de professor die van boven af in het doolhof grijpt om een muur te verplaatsen of een blokje kaas neer te leggen die de meeste indruk maakt. "Zoals jullie weten wordt er vandaag weer iemand weggestemd." Gitta en Irene, die de presentator vanuit de tuin hadden horen spreken, komen nu zwijgend het huis binnenlopen om zich bij ons te voegen. Er volgt een korte pauze waarin de presentator waarschijnlijk het tv publiek toespreekt en Peter z'n werkje afmaakt. "Ik zal nu bekendmaken wie er is weggestemd... het is: Erik!" Jessica slaakt een kreet. Bas komt met een schok overeind en Erik knippert een paar keer met z'n ogen, alsof hij net wakker wordt uit een sluimerslaap en wel heeft gehoord wat de presentator heeft gezegd, maar het nog niet heeft begrepen. Zoals normaal komen vooral de vrouwen in beweging om de weggestemde te troosten. Irene en Gitta slaan gelijktijdig hun armen om Erik en Anne spreekt vanaf de andere kant troostende woordjes toe. Wim zit nog steeds voor zich uit te staren en Peter heeft net z'n joint opgestoken en neemt een lange trek. Droogjes blaast hij de geurende rook door de kamer. Alhoewel Jessica nu in huilen is uitgebarsten valt het me op dat Bas nog het meeste aangeslagen lijkt. Blijkbaar was de driehoeksverhouding van Jessica, Bas en Erik inniger dan ik vermoed had. Ik vraag me af hoe deze verschuiving voor het huis gaat uitpakken. Na een tijdje zijn de meest heftige emoties al weer afgevlakt, is Erik zich ten volle bewust van zijn lot, heeft Bas z'n mond gesloten, is Jessica gestopt met huilen en zijn Irene, Anne en Gitta weer op hun plek gaan zitten. Peter neemt nog een flinke trek van z'n joint en geeft deze door aan Anne. "Dus." meent hij. Erik heeft te horen gekregen dat hij zich over 15 minuten met al z'n persoonlijke bezittingen bij de poort moet melden en anders zal hij door veiligheidsmensen worden opgehaald. De verbanning heeft een soort broederschap tussen de bewoners geschept en in het gesprek dat volgt is iedereen lief voor elkaar en vooral voor Erik en ook wel voor Bas en Jessica. "Zo." wordt er gezegd. Een besnotterde neus opgehaald. De banneling, vrij koeltjes, staat op en kijkt op z'n horloge. "Het is tijd." Men knikt. Erik pakt de weekendtas, die hij tussen het gedweep door heeft ingepakt, en loopt het huis uit richting de poort. Hij wordt gevolgt door een groot deel van de bewoners, alleen Peter, Anne en ik blijven achter. "Dus." zeg ik en wordt opeens overvallen door een vlaag van lust, die zich vervolgens projecteerd op Anne. In de weken dat ik nu in het huis zit heb ik in totaal vier keer sex gehad, met een bewoonster genaamd Marijke. Drie keer heel vluchtig, in één van de slaapkamers, ons niet storend aan de infraroodcameras. De vierde keer was veel uitgebreider. Het was een lome, zomerse dag, net als vandaag en we hadden de hele middag al geintjes lopen maken en lopen flirten. Na het eten trokken we ons terug naar een hoekje van de tuin dat relatief slecht gedekt werd door de cameras. Het was me al eerder opgevallen dat slechts één camera, die op een hoge paal bij de schutting gemonteerd was, zicht had op dit gedeelte. We gingen dicht bij elkaar met onze rug tegen een muur zitten. "Ik heb vannacht gedroomt." "Waarover?" vroeg ik. Marijke glimlachte. "Het was een hele rare droom. Het ging over het huis, en jij was er ook bij, en Peter en Jessica en Bas en Wim. En toen werd ik weggestemd en toen ik buiten kwam toen bleek dat de helft van Nederland inmiddels in huizen zoals dit zat, met cameras enzo, en dat de andere helft ze bekeek op tv." "En toen werd ik wakker." voegde ze eraan toe. Ik knikte peinzend. We praatten verder en de onderwerpen werden steeds persoonlijker en we gingen steeds dichter tegen elkaar aan zitten en toen kuste ik haar en ze kuste me terug en toen vreeen we. Heel langzaam, in het ritme van de lome dag. De dag daarop zou ze inderdaad weggestemd worden, en tot op heden heb ik me afgevraagd of ze buiten inderdaad aantrof wat haar droom voorspelde. Er is geen mogelijkheid om het te weten, want ik zit hier nog steeds gevangen, verstoken van enige informatie over de buitenwereld. Sinds Marijke weggestemd is ben ik met geen enkele bewoner meer naar bed geweest. En mijn gedrag is nog even introvert en conflictvermijdend als ervoor. Vanuit m'n positie in de IKEA fauteuil bekijk ik Anne aandachtig. Ze is niet m'n type, ze is het soort meisje waarvan er dertien in een dozijn gaan. In dat opzicht lijkt ze perfect gecast voor dit programma. Ze heeft lang blond haar en een vrij smal gezicht met stuurse, meisjesachtige ogen, een neus die een tikkeltje lang is, maar welgevormd, en smalle lippen. Ze is slank, bijna tenger, met smalle heupen en kleine maar mooie borsten. Ze draagt witte gympen, een strakke spijkerbroek en een witte blouse met lange mouwen die ze gedeeltelijk opgerolt heeft. In haar borstzakje steekt een pakje sigaretten, van hetzelfde merk als de sigaretten die ik eerder op de dag op tafel had gevonden. Om de terugkerende meute te ontwijken verlaat ik de woonkamer en scharrel wat tussen m'n spullen in de slaapkamer. Ik ontdek een pakje sigaretten onder een t-shirt en loop ermee de tuin in. Op een kleine aarden wal vang ik nog net de laatste zonnestralen op voordat de zon achter de schutting verdwijnt. Het huis ligt een eindje buiten een laagbouwwijk ergens in the middle of nowhere en dankzij de hoge schutting is de hoge schutting en de lucht erboven het enige wat je vanuit het huis kunt zien. Ik steek een tweede sigaret op en ga op de aarden wal staan. Recht tegenover me zie ik nog net het topje van een boom. Ik besluit dat dit nog niet voldoende is en loop de keuken binnen om een tafel te halen. De eettafel bestaat uit twee delen, ieder met een stevig stalen frame met daarop een grenen tafelblad. Ik grijp een van de delen op de helft van het blad vast en til hem met het blad naar m'n buik toe op. Door de dubbele deur tors ik de tafel de tuin in. De poten trekken diepe sporen door het gras als ik de tafel het laatste stukje tegen de aarden wal op sleep. Tevreden stel ik vast dat de poten zich stevig in het gras wortelen en niet verder wegzakken. Staand op de tafel zie ik voor het eerst sinds vijf weken meer dan een boomtop van de buitenwereld. Ik zie de hele kruin van de boom en enkele andere bomen. Het dak van een bestelwagen die net buiten de schutting geparkeerd staat, een GSM mast en in de verte de rode daken van de nieuwbouw huizen. Langzaam schuifel ik een rondje van 360 graden op de eettafel. Ik kijk neer op het platte dak van het huis met het logo van het programma, zie de camera's, leidingen, kabels en sensoren. Aan de andere kant van het huis zijn nog meer bomen en een molen. "Ik wil hier weg!" roep ik tegen de onbemande, levenloze camera in de dagboekkamer. Ik wacht een tijdje op een reactie en roep dan nog een keer dat ik eruit wil, dat ik het meen en dat ik weg wil. De camera blijft onbewogen, zijn aandacht gesymboliseerd door het rode lampje. Ik begin tegen de deur te bonken die de dagboekkamer scheid van het geheimzinnige gangenstelsel achter de muren van het huis. Ik weet dat de crew deze deur gebruikt als sluiproute om onopvallend het huis in en uit te komen. Naast de bewaakte hoofd- poort is het de enige weg naar buiten. Een tijdje luister ik gespannen naar de stilte achter de deur. M'n t-shirt plakt tegen m'n lichaam van de benauwde warmte van de dagboekkamer. Eigenlijk heb ik een douche nodig, maar ik heb m'n prioriteiten gesteld; eerst weg. Eindelijk hoor ik wat gerommel in de ruimte achter de deur. Gekraak en een stem in de dagboekkamer. Het is de stem van een van de producers. "Wat is er?" Ik tuur in de camera. "Ik wens onmiddelijk vrijgelaten te worden." Het wegvallen van een bijna onmerkbare ruis verraad dat de producer z'n microfoon heeft uigeschakeld om kort met een collega te overleggen Misschien zelfs wel met een van de psychologen. "Je weet dat we een afspraak hebben, he?" Ik zucht. "Alleen in uiterste noodgevallen mag je zonder meer het huis verlaten." "In dat geval wens ik een gesprek met een van de psychologen." De producer schakelt opnieuw zijn microfoon uit. Ditmaal voor enkele minuten. Ik wacht geduldig. Als de producer eindelijk weer spreekt heeft z'n stem een hele andere toon gekregen. "Moment, er komt iemand aan." Die nacht was een van de langste nachten in het huis. De andere bewoners hadden me de tafel weg zien slepen en herrie horen maken in de dagboekkamer en wilden uiteraard weten wat er aan de hand was. Niemand was verbaast toen ik vertelde dat ik weg ging, ze leken zelfs een beetje teleurgesteld dat dat alles was. Toch voelde vooral Ineke zich geroepen een 'goed gesprek' met me te hebben. Met de producer had ik afgesproken de volgende ochtend om 11 uur het huis te verlaten. Het zou dan uitgebreid gefilmd worden en 's avonds in het programma komen. Als gebaar zou ik een klein geldbedrag mee mogen nemen, een fractie van wat ik zou krijgen als ik de hele periode zou uitzitten. (c)opyright 2001 by Aran