Pinnen mag
"Mag ik uw postcode noteren?" vroeg de kassiere van de Bristol toen ik een paar sloffen wilde afrekenen.
"Nee."
Ongeveer 20 jaar geleden begon de pinautomaat op te duiken in winkels. Maarja, als je pint dan vertel je niet alleen aan de winkelier wie je bent, je vertelt ook aan je bank waar je boodschappen doet. Beter dus om geld op te nemen en ouderwets cash te betalen.
Ongeveer 20 jaar geleden pinde je vooral grotere bedragen. Sommige winkeliers rekenden een toeslag als je bijvoorbeeld een rol pepermunt wilde pinnen. Nu is er de campagne: Klein bedrag? Pinnen mag!
Al dat gezeul met contant geld ook: het moet eerst gedrukt worden, vervolgens naar de banken en pinautomaten gedistribueerd worden, dan neem je het geld op en reken je ermee af, en tenslotte moet de winkelier het weer tellen, sorteren en terugstorten.
Ja, 'ze' hebben ons inmiddels graag aan de pin. Al het betalingsverkeer elektronisch en digitaal, iedere transactie gelogd en opgeslagen. Als je met een paar duizend euro over straat loopt kan dat al als verdacht worden aangemerkt. Hoezo verdacht? Hoe lang zal het nog duren dat je uberhaupt contant mag betalen? Zonder een digitaal spoor van je werkgever naar de plaatselijke pantoffelboer achter te laten?
Update: er is al sprake van het afschaffen van het 500-euro biljet. "Er is het risico dat biljetten van hoge waarde gebruikt worden voor het financieren van terrorisme", zegt Eurogroep-voorzitter Jeroen Dijsselbloem. "We gaan de ECB vragen te kijken naar dit vraagstuk van contant geld en het 500-eurobiljet."
Er even lekker helemaal uit
Noem me ouderwets maar ik vind het fijn om anoniem te reizen. Heerlijk onderuitgezakt in de trein, zonder de hete adem van Big Data in de nek. Heerlijk!
Het kan gelukkig nog steeds, anno 2015. Moet je even een anonieme OV chipkaart kopen. Wel opletten natuurlijk dat je hem alleen met cash oplaad, want als je je pinpas in die gleuf steekt kunnen 'ze' het nummer van je chipkaart koppelen aan je rekeningnummer en weten 'ze' alsnog met terugwerkende kracht wie dat toch is die Nick & Simon iedere dag achterna reist.
Ja je moet er natuurlijk wel wat voor over hebben om onbespied te mogen reizen. Loketjes met daarachter een gezellige NSer met zo'n vrolijk rood hoedje, die zijn allang wegbezuinigd. Mocht je er toch eentje tegenkomen, dan kun je ze wat papiergeld toeschuiven en dan zetten zij dat voor je op je anonieme chipkaart. Zoniet, dan wordt het knaken sparen, en hopen dat je een kaartjesautomaat treft die muntjes slikt.
Sta je dan op station Anna Paulowna centraal, met drie losse euros op zak. Komt precies goed uit, want het ritje naar Den Helder kost 2,90. Maar, helaas, helaas, de NS heeft onlangs besloten dat je je chipkaart met minimaal 5 euro moet opwaarderen.
Het minimum bedrag waarmee je je chipkaart kon opwaarderen bij een kaartjesautomaat was vroeger 4 euro. Ik heb wel eens gevraagd waarom dat niet gewoon een willekeurig bedrag kon zijn. Je kan immers ook een los kaartje kopen (kost wel een euro extra) en dan krijg je zelfs wisselgeld terug. Nooit een reactie op gehad. En nu is het minimumbedrag dus 5 euro.
En het mooie is nog: over die extra euro die je gedwongen op je chipkaart zet vangt de NS rente. Want de NS heeft een meerderheidsbelang in Trans Link Systems, en het geld dat je op je chipkaart zet valt onder beheer van Trans Link Systems. Geen idee natuurlijk wat ze er mee uitspoken, maar als ik moet gokken dan denk ik dat ze er lekker mee gaan beleggen.
HahaHAHAHAHahahahaHAHAHAHAAAAAA
De Fiets
Vandaag zag ik een junk met een gestolen fiets. Junks door heel Nederland stelen fietsen. Eigenlijk is het kopen van fietsen een soort verkapte verslavingssteun, gefinancierd door de burger. Kan je beter het geld gelijk aan die junk geven, want voor een fiets van 200 euro krijgt een junk maar een paar tientjes terug. Om over dat doorgeknipte slot van 60 euro maar te zwijgen.
Ondertussen besteed de overheid een paar ton aan een Postbus 51 campagne om mensen aan te moedigen aangifte te doen bij de politie. En jaarlijks een paar miljard aan de politie zelf. Die natuurlijk alsnog niet voldoende capaciteit heeft om achter een fietsendief aan te gaan. Op verslavingszorg wordt bezuinigd.
Ook geen knip waard
De OV chipkaart draait alweer een paar jaar mee en alhoewel het idee in principe goed is, zijn we vrolijk genaaid in de uitvoering. Wie er precies de lachende derde is is mij niet duidelijk maar u en ik zijn het in ieder geval niet.
De Rekenkamer besteedde er al een uitzending aan (zie hier) maar helaas is er niet veel veranderd. Een ov chipkaart kost ons 7,50, terwijl de kosten om zo'n kaart te produceren waarschijnlijk dichter bij de 1,50 liggen. Dit is terugkerende winst, aangezien de ov chipkaart na 4 of 5 jaar automatisch verloopt. Precies, een beetje zoals een auto die na 4 jaar stopt met werken omdat de fabrikant vind dat het tijd wordt dat je een nieuwe koopt.
Over het saldo op je ov chipkaart (en je hebt een minimumsaldo nodig van 4 euro voor de bus en 20 euro voor de trein) ontvang je geen rente. Trans Link Systems, de exploitant, is degene die deze rente vermoedelijk opstrijkt. Landelijk gaat het hier om enkele tonnen. En dan zijn er nog de mensen die vergeten uit te checken en daarmee hun 4 euro starttarief kwijt zijn. Je kan het terugvragen maar dan moet je een formulier aanvragen, invullen en opsturen. Voor veel mensen is dit de moeite niet waard, of ze hebben er simpelweg geen tijd voor. Voila, nog een bron van inkomsten voor Trans Link Systems.
Gratis informatie.
Maar wat me het meest dwars zit is de schat aan informatie die verzameld wordt. Bedrijven hebben wel eens een cashback actie: koop je een camera, stuur je een formulier op naar de fabrikant en ontvang je 50 euro retour. Je verkoopt in feite je naam en adres voor 50 euro. Bij Trans Link Systems en de aangesloten vervoerders werkt het andersom. Je wordt geacht je naam, adres, geboortedatum, geslacht, rekeningnummer en al je reisgegevens te overhandigen, en als je dat niet doet moet je meer betalen of meer moeite doen.
Als je bij de NS tegenwoordig een los kaartje wilt kopen, zit hier een toeslag van 1 euro op. En het is niet meer mogelijk een kortingskaartje te kopen. Als je een anonieme ov chipkaart koopt, worden nog steeds al je reisgegevens verzameld, ze kunnen alleen niet aan je persoon gekoppeld worden. Maar dan mag je natuurlijk nooit je anonieme ov chipkaart opwaarderen met je PIN pas, want dan kunnen ze met terugwerkende kracht alsnog je hele reishistorie aan je persoon verbinden. En je kunt om dezelfde reden ook geen geld terugvragen als je vergeten bent om uit te checken.
Mag ik je telefoonnummer?
Het fraaiste addertje onder het gras zette enige tijd geleden zijn tandjes in mijn voet. Mijn anonieme ov chipkaart, waarvoor ik al die jaren braaf in de rij had gestaan bij de NS balie om hem cash op te laden, was na 4 jaar verlopen. Ik toog naar de balie om een nieuwe kaart te kopen en vroeg of het saldo van de oude kaart overgezet kon worden. Zonder blikken of blozen vroeg de NS medewerkster om mijn paspoort of rijbewijs. "Maar dit is een anonieme ov chipkaart!" stamelde ik. Helaas, de medewerkster, die een dikke huid had gekregen van het jarenlang gefrustreerde reizigers afwimpelen, was onvermurwbaar. Na navraag blijkt dat het saldo van een verlopen anonieme OV chipkaart teruggevraagd kan worden door, jawel, een formulier op te sturen naar Trans Link Systems. Hierop moet het volgende ingevuld worden: voorletters, achternaam, straat, huisnummer, postcode, woonplaats en bankrekeningnummer. Maar wonderlijk genoeg heeft Trans Link Systems om het geld terug te storten ook je geboortedatum, geslacht en telefoonnummer nodig.
Zonet de klantenservice van Trans Link Systems gebeld en de medewerkster, Priscilla, om haar geboortedatum gevraagd. Die wilde ze niet geven, maar ze moest er wel om lachen. Haar telefoonnummer durfde ik niet te vragen.
Het Platteland
Er zijn veel dingen op het platteland te vinden die in de stad ontbreken.
Stilte, de afwezigheid van het geraas van verkeer, treinen, vliegtuigen, mensen. Daar tegenover staat dat als er wel een keer een vrachtwagen langsdendert het huis gelijk gevuld is met geluid.
Je hebt ook duisternis, 's nachts. Hoe meer sterren je ziet, hoe verder je af bent van steden met schijnwerpers, groeilampen en straatlantaarns die reflecteren tegen de wolken en de hemel vullen met een viezige oranje gloed.
En vliegen. Vliegen heb je veel op het platteland, en wespen en muggen en dazen wat echt afschuwelijke kutbeesten zijn. Veel mensen zijn bang voor wespen, terwijl die beestjes niet zoveel doen als je een beetje rustig blijft. Een daas achtervolgt je, bijt dwars door je tshirt heen en begint dan je bloed te drinken. Kutbeesten.
